Stan i zagrożenia środowiska naturalnego

Obszar powiatu łęczyńskiego charakteryzuje się wyjątkowo czystym środowiskiem. Powiat łęczyński w ocenie degradacji środowiska naturalnego Polski pod względem stężenia zanieczyszczenia powietrza i jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej uzyskał notę, która plasuje go w przedziale bardzo słabej degradacji środowiska naturalnego.

Na stan czystości środowiska nieznacznie wpływa funkcjonowanie kopalni „Bogdanka”, jednak wdrożony przez kopalnię program monitoringu środowiska minimalizuje wpływ na otoczenie.

Działalność górnicza, jak każda inna działalność przemysłowa negatywnie wpływa na środowisko naturalne. Jest to efekt uboczny eksploatacji kopalin, niepożądany zwłaszcza gdy ma to miejsce na terenie o dużych walorach przyrodniczych.

Oddziaływanie kopalni na środowisko to przede wszystkim:
- wpływ na stosunki wodne
- gospodarka odpadami
- wpływ na stan atmosfery.

Powstawanie szkód górniczych wokół kopalni spowodowane jest wydobywaniem węgla metodą z zawałem. Szkody te uwidaczniają się w postaci osiadania terenu i podsiąkaniu wierzchówkowych wód gruntowych. Na pograniczu gmin Puchaczów i Ludwin powstały dwie niecki pokopalniane, przybrały one formę zbiorników wodnych o pow. około 30 ha i około 50 ha. W chwili obecnej głębokość tych spowodowanych wydobyciem pierwszego pokładu węgla zapadlin wynosi 2,5 m, lecz z chwilą wydobycia drugiego i trzeciego pokładu może się zwiększyć do 6-8 metrów. W zlewni niewielkiej rzeki Świnka znajduje się większość terenu górniczego kopalni. Tutaj spodziewane są największe osiadania terenu spowodowane wybraniem pokładów węgla. Osiadanie powierzchni spowoduje powstanie na kilkudziesięciu hektarach terenu zawodnionych niecek osiadania, a tym samym wyłączenie tego terenu z działalności rolniczej. Deformacje wywołują jednocześnie szkody w systemach melioracyjnych, co wymaga okresowej modernizacji rowów odpływowych. Proces osiadania terenu zapoczątkowany został również w zlewni Dolnej Piwonii. Badania wskazują na przesunięcie działu wodnego i zmniejszenie zasilania jeziora Nadrybie. Przewiduje się zatrzymanie zretencjonowanej wody w powstających zalewiskach jako strefy buforowej przed ewentualnymi zmianami stosunków wodnych w sąsiedztwie Poleskiego Parku Narodowego.

Rejon “Bogdanki" obejmuje również swym zasięgiem niewielki obszar dorzecza Tyśmienicy. Powstanie i rozwój przyszłej niecki obniżeniowej również na tym terenie będzie prawdopodobnie jedyną przyczyną zmian obiegu wody w tym sektorze, co może być powodem pewnego zmniejszenia zasilania tego obszaru. Inna deformacja krajobrazu związana z kopalnią „Bogdanka” to przykopalniana hałda, czyli wzniesienie zbudowane z materiału skalnego, który jest oddzielany od wydobywanego węgla. Utworzenie „góry" w krajobrazie Bogdanki nie musi być ekologicznym czy krajobrazowym błędem. Wykonano prace studialne dla zagospodarowania zwałowiska dla celów rekreacyjno-sportowych.

Najważniejszym oddziaływaniem kopalni jest zatem wpływ na lokalny układ wodny. Badania wykazały jednak, że brak jest wpływu głębinowego odwadniania kopalni na stan wód powierzchniowych - zwłaszcza w strefie obszarów przyrody chronionej. Eksploatacja nie stanowi więc bezpośredniego zagrożenia dla jezior pojezierza. Pozostałe zagrożenia nie są przyczyną większych problemów ekologicznych. Wynika to ze szczególnej dbałości zakładu o środowisko, stosowanie zasady zrównoważonego rozwoju oraz wdrożenia i utrzymywania Systemu Zarządzania Środowiskowego wg PN EN ISO 14001. Ponad 25-letni monitoring umożliwił poznanie większości mechanizmów wpływu działalności górniczej na stan przyrody w otoczeniu obszaru górniczego. Nie jest to, co można stwierdzić, wpływ nadmiernie destrukcyjny.

Źródłem zagrożenia dla środowiska naturalnego powiatu łęczyńskiego jest również stan sieci wodno-kanalizacyjnej. Ze względu na rozproszoną zabudowę wiejską, rozwiązaniem byłaby budowa przydomowych oczyszczalni, lecz ze względu na koszt ich budowy oczyszczalnie takie pozostają ciągle w sferze projektów. Brak kanalizacji skutkuje z jednej strony niepełnym wykorzystaniem mocy przerobowych istniejących oczyszczalni, z drugiej zaś nieszczelnymi szambami i niekontrolowanym zrzutem ścieków na pola i do rzek. Trzeba jednak powiedzieć, że sytuacja ta ulega poprawie. Związane jest to z obserwowanym w ostatnim czasie rozwojem sieci kanalizacyjnej powiatu (m.in. dzięki wsparciu ze środków UE).

Inne źródła zagrożeń dla środowiska naturalnego powiatu:

• Nielegalne wysypiska śmieci w lasach i wyrobiskach po piasku; brak systemu gospodarki odpadami.
• Niekontrolowana zabudowa letniskowa bez uwzględnienia planów przestrzennego zagospodarowania gmin.
• Przypadki wykorzystywania skały płonnej we wrażliwych przyrodniczo ekosystemach (jeziora, bagna i torfowiska)
• Wzrost zanieczyszczenia spalinami i hałasu w sezonie letnim spowodowany zwiększonym ruchem turystycznym.
• Eutrofizacja jezior spowodowana przedostaniem się do wód związków biogennych ze źródeł rolniczych i zabudowy letniskowej.
• Znikomy udział zabezpieczania i możliwości wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych [biomasa].
• Nielegalna eksploatacja złóż torfu.
• Mała lesistość i zbyt powolne tempo zalesiania gruntów porolnych.

Stan czystości wód

Decydujący wpływ na jakość wód powierzchniowych i podziemnych mają zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł punktowych, do których należą:
- źródła komunalne,
- źródła przemysłowe (zakłady przemysłowe odprowadzające ścieki do wód za pomocą własnych systemów kanalizacyjnych).

Wzrost budownictwa bez kanalizacji i systemów oczyszczania ścieków oraz nielegalne wysypiska i nieszczelność zbiorników gromadzących odpady, prowadzą do pogarszania się jakości wód podziemnych. Przypowierzchniowy poziom wód podskórnych jest najbardziej narażony na przenikanie szkodliwych substancji. Zanieczyszczenie wód podskórnych i podziemnych pogarsza jakość wody, która czerpana jest ze studni kopanych do celów konsumpcyjnych. Wody podziemne występujące na większej głębokości są lepszej jakości, zaliczane są do III klasy czystości (wody o zadowalającej czystości).

Poważnym źródłem zanieczyszczeń wnoszonych do rzek są ścieki deszczowe, zawierające przede wszystkim znaczne ilości zawiesin. Stan czystości rzek powiatu łęczyńskiego uznać należy za niezadowalający. Do najsilniej zanieczyszczonych należy rzeka Bystrzyca. Źródło tego zanieczyszczenia znajduje się poza granicami powiatu i są to przede wszystkim zrzuty ścieków z oczyszczalni „Hajdów” miasta Lublina. Główna rzeka powiatu – Wieprz również niesie ładunek zanieczyszczeń spoza granic powiatu, jednak istotnymi źródłami jej zanieczyszczenia są również ścieki wprowadzane w obrębie powiatu. Na obszarze powiatu łęczyńskiego odbiornikami ścieków z systemów kanalizacji i oczyszczania są bowiem wyłącznie wody płynące.

Według badań WIOŚ rzeka Wieprz przepływając przez powiat łęczyński ma III klasę czystości wody (w Łęcznej - IV). Do najbardziej znaczących źródeł zanieczyszczenia wód Wieprza w ubiegłych latach należały zrzuty ścieków z przestarzałej oczyszczalni komunalno-przemysłowej w Milejowie. Powodowały one okresowo skrajne pogorszenie warunków hydrobiologicznych, aż do wystąpienia krytycznych niedoborów tlenowych (szczególnie przy niskich stanach wody). Po oddaniu do użytku nowej oczyszczalni w 1999 r. negatywny wpływ zrzucanych ścieków na jakość wód Wieprza uległa zmniejszeniu.

Trwałym zanieczyszczeniem (zwiększone zasolenie, podwyższona mineralizacja ogólna) charakteryzują się wody Świnki (V klasa czystości), które są odbiornikiem wód kopalnianych. Wody kopalniane stanowią ponad 90% ilości ścieków. Zrzut wód do rzeki obejmuje oczyszczone mechaniczne i biologicznie ścieki oraz wody dołowe. Są to wody o podwyższonej mineralizacji, które ze względu na zawartość jonów Cl- i SO4 - (śr. 800 mg/dm3) zakwalifikowane są do wód przemysłowych. Świnka odbiera ścieki z wielu innych źródeł, między innymi z Urzędów Gmin w Wierzbicy i Cycowie, z ZGK w Puchaczowie, a także z PGKiM Łęczna Sp. z o.o.

Główne punktowe źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych z systemów kanalizacji i oczyszczania w powiecie łęczyńskim to:

1. Na rzece Wieprz:
- Spółka wodno-ściekowa w Milejowie,
- Szkoła rolnicza w Kijanach.

2. Na rzece Świnka:
- Oczyszczalnia w Łęcznej
- Oczyszczalnia ścieków w Puchaczowie
- Oczyszczalnia ścieków w Cycowie
- Łęczyńska Energetyka w Bogdance
- Oczyszczalnia ścieków w Ludwinie- Oczyszczalnia ścieków w Wólce Cycowskiej,
- Ośrodek Wychowawczy w Głębokiem.

3. Na rzece Piwonii - oczyszczalnia ścieków w Kaniwoli

Wody powierzchniowe są odbiornikami ścieków nie zawsze dostatecznie oczyszczonych. Ponadto, spływy wód z pól i łąk przyczyniają się do pogarszania stanu czystości rzeki. Dyrektor RZGW w Warszawie wyznaczył na terenie województwa lubelskiego dwa obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego i ustanowił na nich programy działań. Jeden z tych obszarów zlokalizowany jest w Gminie Ludwin. Monitoringiem objęto Doprowadzalnik Dratów-Mytycze.

Generalnie stan czystości jezior powiatu łęczyńskiego należy uznać za zadawalający. Stan czystości większości jezior zaliczony został do II klasy czystości. Jednak znaczna ich część należy do zbiorników podatnych na degradację. Dla utrzymania ich stanu czystości na obecnym poziomie konieczna jest szczególna dbałość o ekologiczny sposób zagospodarowania zlewni jezior.
Celem poprawy stanu czystości jakości wód powierzchniowych prowadzone są prace modernizacyjne pod kątem redukcji związków biogennych dla kilku największych oczyszczalni w województwie lubelskim. Dla pełnej ochrony jakości wód powierzchniowych i podziemnych w powiecie łęczyńskim konieczna jest kontynuacja realizacji kanalizacji sanitarnej, podniesienie efektów oczyszczania ścieków z małych zakładów o kampanijnym charakterze produkcji, a także podjęcie działań w zakresie oczyszczania ścieków deszczowych spływających z terenów zanieczyszczonych. Ochrona wód powierzchniowych wymaga wprowadzenia nowych zasad w gospodarce rolnej oraz utworzenia ekologicznych pasów ochronnych wzdłuż koryt i jezior.

Emisja zanieczyszczeń do atmosfery

Na stan powietrza atmosferycznego, szczególnie w zakresie podstawowych zanieczyszczeń, istotny wpływ ma tzw. niska emisja oraz emisja dwutlenku azotu ze źródeł mobilnych. Do podstawowych substancji emitowanych przez pojazdy zalicza się tlenek węgla, ołów, tlenki azotu, węglowodory aromatyczne i dwutlenek siarki. Substancje są emitowane z niewielkich wysokości na powierzchnię ulic. Ten niski pułap rozprzestrzeniania substancji toksycznych powoduje bezpośrednie zagrożenie dla mieszkańców terenów przydrożnych. Duże skupiska roślinności w sąsiedztwie ulic powodują spadek stężenia zanieczyszczeń w odległości 100 do 150 m od jezdni o około 85%. Na stan zanieczyszczenia powietrza na terenie powiatu ma wpływ wielkość emisji z palenisk domowych i lokalnych, niedużych kotłowni komunalnych, kotłowni sektora energetyczno-przemysłowego. Rozkład przestrzenny emisji zanieczyszczeń na terenie powiatu jest nierównomierny. W strukturze emisji zanieczyszczeń do powietrza w powiecie łęczyńskim zdecydowanie przeważa emisja gazu (zwłaszcza dwutlenku węgla) nad emisją pyłu. Wielkość podstawowych zanieczyszczeń powietrza wykazuje wyraźną zmienność sezonową. W okresie zimowym znacznie rosną stężenia dwutlenku siarki, związków azotu i pyłu zawieszonego. Związane jest to ze zwiększoną emisją z procesów spalania paliw w sezonie grzewczym, będące głównym źródłem tych zanieczyszczeń.

Na terenie powiatu łęczyńskiego nie prowadzi się obecnie pomiarów jakości powietrza atmosferycznego. Stacja regionalnego monitoringu powietrza Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, działająca w Łęcznej przy ulicy Staszica w latach 2000-2001 została zlikwidowana w roku 2002. Najbliżej położone, obecnie działające stacje monitoringu powietrza znajdują się na terenie miasta Lublina, Świdnika oraz w Załuczu Starym w powiecie włodawskim. Wyniki pomiarów z tych stacji nie są jednak reprezentatywne dla obszaru powiatu łęczyńskiego. Stacje w Lublinie i Świdniku położone są w sąsiedztwie lokalnych źródeł emisji, natomiast stacja w Załuczu zlokalizowana na terenie Poleskiego Parku Narodowego z dala od wszelkich źródeł zanieczyszczeń. Z tego względu jako najbardziej miarodajne dla określenia obecnego stanu czystości powietrza atmosferycznego w powiecie łęczyńskim przyjęto dane z lat 2000-2001 ze stacji w Łęcznej.

Ze względu na krótki, zaledwie 2-letni okres prowadzenia systematycznych badań jakości powietrza w Łęcznej, nie jest możliwe określenie tendencji zmian w zakresie stężeń średniorocznych w poszczególnych latach. Wyraźnie zaznacza się natomiast sezonowa zmienność wartości przedstawionych wskaźników zanieczyszczenia. Kilkukrotnie wyższe średnie stężenia SO2 i pyłu zawieszonego w okresach zimowych spowodowane są zwiększoną emisją z budynków indywidualnych i lokalnych kotłowni podczas sezonu grzewczego.

Mniejsze wahania sezonowe wykazuje zawartość NO2 - zanieczyszczenia związanego głównie z ruchem pojazdów samochodowych. Generalnie wyższy stopień zanieczyszczenia powietrza w okresach zimowych, widoczny szczególnie w zakresie stężeń maksymalnych spowodowany jest również większą częstotliwością występowania w tych okresach stanów pogodowych sprzyjających lokalnej kumulacji zanieczyszczeń (okresy bezwietrznej, mroźnej pogody ze zjawiskiem inwersji termicznej).

Opisana sezonowa zmienność zanieczyszczenia powietrza w Łęcznej jest charakterystyczna dla obszarów zabudowy miejskiej, z przewagą systemów grzewczych opalanych węglem.

Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, iż w okresie prowadzenia pomiarów w stacji w Łęcznej w latach 2000-2001 nie zanotowano przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń atmosferycznych. Dotyczy to wszystkich badanych parametrów zarówno w zakresie stężeń średniorocznych jak i dobowych.
Jednym z najbardziej znaczących źródeł emisji zanieczyszczeń do atmosfery jest infrastruktura przemysłowa, związana z kopalnią węgla kamiennego „Bogdanka”. Obejmuje ona zarówno źródła emisji zorganizowanej, przede wszystkim kotłownię zakładową (II klasa uciążliwości ze względu na SO2) jak i niezorganizowanej, głównie zwałowisko odpadów (hałda), a także składy węgla, żużla i popiołu, punkty załadunku węgla oraz zakład przeróbki węgla. Do obiektów kopalni powodujących emisję pyłów i gazów należy zaliczyć emitor Zakładu Ceramiki Budowlanej „Ekoklinkier” i składowisko skały płonnej (odpadów). Emisja z ZCB nakłada się na emisję pochodzącą z kotłowni o mocy 124 MW, będącej własnością spółki „Łęczyńska Energetyka", która zasila w ciepło prócz kopalni również osiedla mieszkaniowe w Łęcznej. Spółka dla ochrony atmosfery stosuje układ odpylania spalin, który stanowi bateria cyklonów, natomiast ZCB posiada instalacje odsiarczania oraz instalację odpylającą. Cykliczne pomiary wskazują, że zakład nie przekracza dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń określonych decyzją Wydziału Środowiska UW w Lublinie.

Składowisko skały płonnej powoduje nieznaczne pylenie, które nasila się tylko w czasie suchych i wietrznych dni. Jest to zjawisko bardzo zmienne, zależne od warunków atmosferycznych, a jego zasięg może sięgać do kilkudziesięciu metrów. Pylenie likwiduje się poprzez bieżącą rekultywację hałdy.
Podsumowując, należy stwierdzić, iż stan czystości powietrza atmosferycznego na obszarze powiatu łęczyńskiego należy uznać za zadowalający. Znajduje to odzwierciedlenie w zaklasyfikowaniu tego obszaru do strefy IIIb - w której poziom zanieczyszczeń nie przekracza dolnego progu oszacowania. Jedynie w zakresie zapylenia, wobec znacznego zaostrzenia norm powiat zakwalifikowano do klasy II - w której poziom substancji zawiera się między dolnym a górnym progiem oszacowania (Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2002 roku).
W dającej się przewidzieć perspektywie nie planuje się na tym terenie lokalizacji obiektów, mogących stanowić dodatkowe źródła zanieczyszczeń. Realizowane i projektowane przedsięwzięcia w zakresie eliminowania lokalnych źródeł emisji do atmosfery, przede wszystkim związane z przebudową lokalnych systemów ciepłowniczych z węglowych na gazowe przyczynią się do jeszcze większej redukcji zanieczyszczeń powietrza.

Gospodarka odpadami

Powiat Łęczyński dysponuje wystarczającą liczbą wysypisk komunalnych. W 1996 roku zakończono budowę wysypiska w Kolonii Stara Wieś dla gmin: Łęczna, Puchaczów i Milejów. Wysypisko w Kolonii Dratów zaspokaja potrzeby gminy Ludwin. Przy wysypisku w Kolonii Stara Wieś funkcjonuje Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych. Jednak nadal na trenie powiatu podstawowym sposobem postępowania z odpadami bytowo-gospodarczymi jest ich gromadzenie na składowiskach.

Na terenie powiatu łęczyńskiego są trzy składowiska odpadów komunalnych, gdzie śmieci są wywożone w sposób zorganizowany:

1. W Starej Wsi (gm. Łęczna) - składowisko 2-częściowe, 1 część w trakcie eksploatacji o pojemności 33 000 m3. Brzegi wysypiska uszczelnione geomembraną, 5 studzienek odcieków i 2 odgazowania. Wysypisko jest ogrodzone.
2. W Kolonii Dratów (gm. Ludwin), składowisko zostało wybudowane w 1996 r. o pojemności 25 800 m3, średniorocznie przyjmowanych jest poniżej 10 ton odpadów na dobę. Wysypisko uszczelnione geomembraną, 4 studzienki odcieków i 2 odgazowania, zadrzewione i odgrodzone.
3. W Wólce Cycowskiej (gm. Cyców) - wybudowane w 1986 r., składowisko 1 - częściowe o pojemności 25 700 m3, średniorocznie przyjmowanych jest poniżej 10 ton odpadów na dobę. Wysypisko jest nieuszczelnione, brak studzienek odciekowych i odgazowania.

Ponadto na terenie powiatu znajduje się około 12-15 dzikich wysypisk śmieci. Wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami ok. 10 % wytworzonych odpadów komunalnych trafia do środowiska w sposób niekontrolowany. Na terenie powiatu łęczyńskiego "dzikie wysypiska" zajmują powierzchnię ok. 0,6 ha.
Składowanie odpadów powinno być ostatnim z możliwych rozwiązań, podejmowanych jedynie w przypadku braku możliwości wtórnego ich wykorzystania.

Selektywna zbiórka odpadów prowadzona jest tylko częściowo. Propaguje ją m.in. PGKiM Łęczna Sp. z.o.o. organizując konkurs „Mamy rady na odpady”, który obejmuje uczniów ze szkół podstawowych z gmin: Łęczna, Spiczyn, Ludwin, Milejów, Puchaczów oraz Cyców. Na obszarze miasta i gminy Łęczna oraz gminy Cyców i Spiczyn oddzielane są butelki z tworzyw sztucznych PET i odbierane przez prywatnego przedsiębiorcę. W Łęcznej ustawiono osobne kontenery na odpady organiczne i nieorganiczne. Jednak większość odpadów zbierana jest jako odpady niesegregowane (zmieszane). W terenach wiejskich wrzucane są one do kontenerów, które są rozstawione w większych skupiskach gospodarstw indywidualnych. Kontenery stoją w miejscach dostępnych dla transportu, ale nie zawsze dogodnych dla mieszkańców. Na ulicach Łęcznej i gmin rozstawione są kosze uliczne, a w obszarach rekreacji turystycznej używane są również stelaże na worki plastikowe.

W powiecie nie ma zorganizowanej zbiórki odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, nie oddziela się też odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych.

Osady ściekowe wytworzone w powiecie łęczyńskim stanowią około 10% ogólnej masy odpadów ściekowych województwa lubelskiego. Są one zagospodarowywane w oczyszczalniach ścieków w:

• Gmina Łęczna - oczyszczalnia komunalna w Starej Wsi,
• Gmina Milejów - oczyszczalnia przemysłowo - komunalna w Milejowie,
• Gmina Puchaczów - oczyszczalnia komunalna w Puchaczowie,,
• Łęczyńska Energetyka S.A. „Bogdanka”,
• Gmina Cyców - oczyszczalnia komunalna w Cycowie,,
• Gmina Ludwin - oczyszczalnie komunalne w Kaniwoli i Ludwinie.

Powiat łęczyński na tle innych powiatów województwa lubelskiego wytwarza najwięcej odpadów przemysłowych - ponad połowę ogólnej ilości.

Dominującym wytwórcą odpadów przemysłowych w powiecie, ale i w całym województwie jest kopalnia Lubelski Węgiel „Bogdanka” S. A. Istotnym problemem górniczym jest wysoka ilość skały płonnej powstającej ubocznie przy eksploatacji węgla kamiennego.

Obok kopalni powoli powstaje sztuczna góra. Jest to składowisko skały płonnej (wydobytej razem z węglem). Są to okruchy skał pochodzących z warstw karbońskich, głównie iłowce (88%), mułowce (5%), piaskowce i syderyty (6%). Obecnie hałda ma do 26 m wysokości, zajmuje obszar prawie 88 ha, z czego wykorzystano już 55 ha tj. ok. 40% pojemności całkowitej. Oddziaływanie hałdy na środowisko jest minimalne. Badania wykazały niską zawartość metali ciężkich w skale płonnej. Pod wpływem intensywnego oddziaływania wody uwalniają się małe ilości żelaza, co związane jest z utlenianiem siarczków. Proces ten daje się zahamować poprzez rekultywację terenu i odpowiednie zagęszczenie materiałów odpadowych. Hałda jest rekultywowana. Jej powierzchnia została pokryta warstwą humusu, a następnie zadrzewiona, zakrzewiona oraz obsiana trawami.

Z roku na rok wzrasta też ilość wykorzystanej skały płonnej w ramach odzysku odpadu. Coraz większa ilość skał wykorzystywana jest m.in. do rekultywacji odkrywek po kruszywach, remontów dróg lokalnych, budowli hydrotechnicznych (zbiornik wód dołowych).W latach 1995-1997 jedna trzecia tych odpadów nie trafiła na zwałowisko zewnętrzne. W 1997 r. uruchomiona została produkcja cegły klinkierowej na bazie tych odpadów, co pozwoliło dodatkowo w 2001 r. zagospodarować 13% powstających odpadów rocznie. W 2002 r. i 2003 r. na hałdę nie trafiło nic z rocznej produkcji odpadów pogórniczych.

Odpady niebezpieczne i medyczne są unieszkodliwiane poza terenem powiatu. W ogólnej ilości odpadów przemysłowych znajduje się 69,752 Mg odpadów niebezpiecznych, co stanowi ok. 0,004 % masy odpadów przemysłowych.
System zbiórki odpadów niebezpiecznych funkcjonuje w zakresie gromadzenia olejów oraz baterii i akumulatorów. Przepracowane oleje zbierane są u wytwórców i następnie gromadzone do czasu wysłania ich do ponownego przerobu w rafinerii nafty „Jedlicze” /Krosna. Akumulatory i baterie wymieniane są na bieżąco w punktach sprzedaży detalicznej.

Emisja hałasu do środowiska

Hałasem przyjęto nazywać każdy dźwięk, który w danych warunkach jest określany jako szkodliwy, uciążliwy lub przeszkadzający niezależnie od jego parametrów fizycznych (dźwięk o częstotliwości od 16 Hz do 16 000 Hz art. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska). Tak więc stopień uciążliwości hałasu zależy nie tylko od jakości dźwięku, ale również od nastawienia odbiorcy. Do źródeł emitujących hałas na terenie powiatu łęczyńskiego można zaliczyć: transport drogowy, kolejowy oraz nieliczne zakłady przemysłowe. Powiat łęczyński na tle województwa należy do obszarów o generalnie niskiej uciążliwości hałasu zarówno komunikacyjnego jak i pochodzącego z innych źródeł. Położony jest na uboczu głównych arterii komunikacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym.

Głównym źródłem hałasu komunikacyjnego w powiecie łęczyńskim jest droga krajowa nr 82 Lublin-Łęczna. Największe natężenie ruchu występuje na jej odcinku między Lublinem a Łęczną. W 2002 roku dokonano pomiarów natężenia hałasu w Turce. Wynik ten można uznać za reprezentatywny dla odcinka tej drogi w powiecie łęczyńskim między Kol. Łuszczów a centrum Łęcznej. Poziom hałasu w porze dziennej mierzony przy ulicy wyniósł 72,1 dB przy ogólnym natężeniu ruchu 950 pojazdów na godzinę. Wartość ta sytuuje się poniżej poziomu progowego dla zabudowy mieszkaniowej (75 dB) natomiast powyżej wartości hałasu dopuszczalnego (60 dB). Według subiektywnej skali uciążliwości PZH jest to natężenie hałasu o bardzo dużej uciążliwości (powyżej 70 dB). Na obszarze miasta Łęczna na szkodliwy wpływ hałasu komunikacyjnego narażone są przede wszystkim osoby zamieszkujące przy Alei Jana Pawła II, pomiędzy ulicami Krasnystawską a Górniczą, gdzie zabudowa mieszkalna usytuowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie jezdni.

Sezonowy wzrost poziomu hałasu komunikacyjnego występuje również latem na ciągach drogowych prowadzących nad jeziora Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego.

Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się stopniowy wzrost natężenia hałasu komunikacyjnego przy najważniejszych trasach komunikacyjnych, średnio około 0,5- 1,5 dB rocznie. Związane jest to z rosnącą liczbą poruszających się po drogach pojazdów mechanicznych

Źródłem emisji hałasu do środowiska jest również ruch kolejowy. W granicach powiatu łęczyńskiego, w gminie Milejów przebiega około 4 km odcinek dwutorowej linii kolejowej Lublin - Chełm - Dorohusk z odgałęzieniem do Zamościa. Na odcinku tym w ostatnich latach badania natężenia hałasu nie były prowadzone. Hałas związany z ruchem pociągów może stanowić uciążliwość dla mieszkańców miejscowości Starościce, szczególnie budynków mieszkalnych położonych w pobliżu torowiska. Należy jednak zaznaczyć, iż natężenie ruchu pociągów na omawianej trasie w ostatnich latach wykazuje wyraźną tendencję malejącą. Dotyczy to szczególnie ruchu towarowego.

Jednotorowa linia kolejowa Jaszczów - Bogdanka jest linią o znaczeniu lokalnym, obecnie użytkowaną głównie do transportu węgla. Ruch pociągów odbywa się tu z niewielką częstotliwością oraz z małymi prędkościami, nie stwarzając istotnego zagrożenia dla środowiska akustycznego.

Uciążliwość i zagrożenia powodowane przez hałas przemysłowy to problem lokalny. Dotyczy głównie miasta Łęczna, gdzie zlokalizowana jest zdecydowana większość niewielkich zakładów przemysłowych. O negatywnym wpływie takich zakładów na środowisko akustyczne decyduje poziom emisji hałasu do otoczenia, szczególnie jeśli w sąsiedztwie zlokalizowane są placówki służby zdrowia, szkoły, przedszkola i zabudowa mieszkaniowa. Badania hałasu przemysłowego prowadzone są przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w ramach planowanej działalności kontrolnej oraz w związku ze zgłoszonymi interwencjami. Dopuszczalne normy hałasu przemysłowego wewnątrz zakładów regulowane są przez odpowiednie przepisy BHP. Największym źródłem emisji hałasu przemysłowego w powiecie łęczyńskim są niektóre obiekty infrastruktury naziemnej kopalni „Bogdanka” oraz zakładów towarzyszących. Nie stanowią one istotnego zagrożenia dla środowiska ze względu na lokalizację na terenach o znikomym stopniu zabudowy mieszkalnej.